ԱՄՆ-ի նոր մաքսատուրքը պղնձի վրա
2025 թվականի օգոստոսի 1-ից ԱՄՆ-ը սահմանում է 50% մաքսատուրք պղնձի ներմուծման վրա։ Այս քայլը հիմնականում ուղղված է ամերիկյան արդյունաբերության պաշտպանությանը և ներքին արտադրության խթանմանը։
Գլոբալ ազդեցություն
- Պղնձի գների աճ. Մաքսատուրքի հայտարարությունից հետո միջազգային շուկաներում պղնձի գները կտրուկ աճել են, քանի որ ԱՄՆ-ը համարվում է պղնձի խոշոր սպառողներից մեկը։
- Արտահանողների համար ռիսկեր. Պղնձի հիմնական արտահանողները (Չիլի, Պերու, Ռուսաստան և այլն) կարող են կորցնել ամերիկյան շուկայի մի մասը, կամ ստիպված լինեն գինը նվազեցնել՝ մրցունակ մնալու համար։
Ինչպես կազդի Հայաստանի վրա
Ուղղակի ազդեցություն
- Հայաստանի պղնձի արտահանումը ԱՄՆ. Հայաստանի պղնձի հիմնական շուկաները Ռուսաստանի Դաշնությունն ու Չինաստանն են։ ԱՄՆ արտահանվող պղնձի ծավալը շատ փոքր է կամ գրեթե բացակայում է։ Հետևաբար, 50% մաքսատուրքը ուղղակի ազդեցություն չի ունենա Հայաստանի պղնձի արտահանման վրա։
- Արտահանման կառուցվածք. Հայաստանի պղնձի խտանյութի հիմնական սպառողներն ու գնորդները գտնվում են ԵԱՏՄ և ասիական շուկաներում։
Անուղղակի ազդեցություն
- Միջազգային գների տատանումներ. Եթե ԱՄՆ-ի մաքսատուրքը բերի պղնձի համաշխարհային գների աճի, ապա Հայաստանը կարող է շահել՝ իր պղնձի արտահանումից ստացած եկամուտների ավելացման հաշվին։
- Նոր շուկաներ. Եթե ամերիկյան շուկան փակվի որոշ արտահանողների համար, նրանք կարող են փորձել իրենց պղինձը վաճառել այլ շուկաներում, այդ թվում՝ այն շուկաներում, որտեղ ներկայումս Հայաստանը է գործում, ինչը կարող է ուժեղացնել մրցակցությունը։
***
- Ուղղակի ազդեցությունը Հայաստանի վրա շատ սահմանափակ է, քանի որ Հայաստանը պղինձ հիմնականում չի արտահանում ԱՄՆ։
- Անուղղակի ազդեցությունը կախված է միջազգային գների փոփոխություններից. Եթե միջազգային գները բարձրանան, Հայաստանի տնտեսությունը կարող է որոշակի օգուտ ունենալ պղնձի արտահանման ոլորտում։
- Մրցակցային միջավայրի փոփոխություն. Միջազգային խաղացողների շուկայական դիրքերի փոփոխությունը կարող է ազդեցություն ունենալ Հայաստանի արտահանման հնարավորությունների վրա, սակայն այս պահին ռիսկերը մեծ չեն։
Կարճ ասած՝ ԱՄՆ-ի պղնձի մաքսատուրքը Հայաստանի համար լուրջ ռիսկեր կամ հնարավորություններ չի ստեղծում, բայց միջազգային գների աճի դեպքում կարող է դրական ազդեցություն ունենալ արտահանման եկամուտների վրա։
*հոդվածը պատրաստելիս օգտագործվել է նաեւ ԱԲ
