2023 թվականին Հայաստանի միջին աղքատության ցուցանիշը կազմել է 23.7 տոկոս, իսկ ծայրահեղ աղքատության մակարդակը՝ 1.1 տոկոս։ Համեմատության համար, 2022 թվականին այս թվերը համապատասխանաբար 24.8% և 1.2% էին։ Չնայած փոփոխությունները համեմատաբար փոքր են, դրանք վկայում են աղքատության աստիճանական նվազման մասին։
Այս տվյալները ներկայացրել է Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարի տեղակալ Աննա Ժամակոչյանը՝ ՀՀ Ազգային ժողովի մարդու իրավունքների պաշտպանության և հանրային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստի ընթացքում։
Կառավարության նպատակները և նոր քաղաքականությունը
ՀՀ կառավարությունը մինչև 2026 թվականը նախատեսում է ամբողջությամբ վերացնել ծայրահեղ աղքատությունը։ Այս նպատակին հասնելու համար արդեն ներդրվել է անապահովության գնահատման նոր համակարգի պիլոտային ծրագիր, որը փորձարկվում է Կոտայքի և Սյունիքի մարզերում։
Նոր համակարգը հիմնված է ավելի ճշգրիտ գնահատման մեխանիզմի վրա, ինչը հնարավորություն կտա նպաստները բաշխել ավելի հասցեական և արդյունավետ ձևով։ Այս մոտեցման նպատակն է ապահովել, որ սոցիալական աջակցության ծրագրերը հասնեն առավել խոցելի խմբերին և նպաստեն նրանց սոցիալ-տնտեսական վիճակի բարելավմանը։
Աղքատության նվազման պատճառները
Աղքատության մակարդակի կրճատման միտումը կարելի է պայմանավորել մի շարք գործոններով, այդ թվում՝
- Սոցիալական աջակցության ծրագրերի ընդլայնմամբ,
- Նվազագույն աշխատավարձի աճով,
- Զբաղվածության հնարավորությունների ավելացմամբ,
- Տնտեսական կայունությամբ և սոցիալական ապահովագրության բարեփոխումներով։
Այս միջոցառումները, ըստ փորձագետների, կարող են նպաստել աղքատության հետագա կրճատմանը, եթե դրանց կիրառումը շարունակական լինի։
Չնայած աղքատության ցուցանիշների փոքր-ինչ նվազմանը, Հայաստանի կառավարության առաջ ծառացած են լուրջ մարտահրավերներ՝ ապահովելու կայուն տնտեսական զարգացում և սոցիալական պաշտպանություն։ Անապահովության գնահատման նոր համակարգը կարևոր քայլ է ավելի հասցեական և արդար սոցիալական քաղաքականություն իրականացնելու ուղղությամբ։ Կառավարության ռազմավարության արդյունավետության մասին կարելի է գնահատական տալ առաջիկա տարիներին՝ հիմք ընդունելով աղքատության կրճատման նոր տվյալները և ծրագրերի ազդեցությունը բնակչության կյանքի որակի վրա։
