Երևանի 2024 թվականի բյուջեի փաստացի եկամուտները կազմել են 116 մլրդ 715 մլն դրամ
Xiaomi-ի եռամսյակային զուտ շահույթը ռեկորդային եկամտի վրա աճել է 90%-ով
Ինչպես կազդեն արտաքին ռիսկերը Հայաստանի գնաճի վրա 2025-ին. ԿԲ-ն երկու տարբերակ է դիտարկում. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025-ի փետրվարին 12-ամսյա գնաճը կազմել է 2․5%. Կենտրոնական բանկ
Կենտրոնական բանկը վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը թողել է անփոփոխ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Ինչպես օգտվել շրջանառության հարկի աջակցության ծրագրից. ՊԵԿ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Փետրվարին Միացյալ Նահանգներում մանրածախ վաճառքն աճել է 0.2% -ով
2024թ. ՀՀ ապրանքաշրջանառությունը ԵԱՏՄ երկրների հետ ավելացել է 2,5 անգամ. էկոնոմիկայի նախարար
Ինչպիսին է Երևանի բյուջետային եկամուտների կատարողականը 2025-ի սկզբին․ մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
ՀԷՑ-ը իրականացնում է բաշխիչ ցանցի վերակառուցման և վերազինման աշխատանքներ․ դիտեք ABNews.am կայքում
2025 թվականին մայրաքաղաքում շուրջ 400 թեքահարթակ կկառուցվի
Այս շաբաթվա ներդրողի օրացույցը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Անցնող շաբաթվա այլ կարևոր իրադարձությունները ֆինանսական շուկաների համար. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Ինչպես լինել այն աշխատողը, ում բոլորը հարգում են ու հաշվի են առնում. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
BMW-ի զուտ շահույթը 2024-ին նվազել է գրեթե 37%-ով
Երևանի քաղաքապետարանը 2024-ին իրականացրել է 30 կմ ոռոգման ցանցի ներդրում
Ոսկու գները մոտենում են նոր ռեկորդների․ ինչ են կանխատեսում վերլուծաբանները. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Փետրվարին Վրաստանից արտաքսվել է 85 օտարերկրացի, այդ թվում՝ ՀՀ քաղաքացիներ
Հայաստանի ներդրումային և վարկային ոլորտի ֆինանսական դինամիկան՝ ըստ ԿԲ տվյալների. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
4.664.972 դրամ՝ ՔայլՏեք-ին․ «Մի դրամի ուժի» մարտ ամսվա շահառուն Հերոսների վերականգնողական քաղաքն է. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում

Որն է ավելի շահավետ․ անհատ ձեռնարկատեր, թե՞ ընկերություն․ իրավական և ֆինանսական համեմատություն

Մրտ 16, 2025 08:59
29

Ձեր սեփական գործը սկսելուց առաջ կարևոր է հասկանալ, թե որ իրավական կարգավիճակն է ավելի նպաստավոր՝ անհատ ձեռնարկատեր (ԱՁ), թե ընկերություն (ՍՊԸ, ՓԲԸ և այլ տեսակներ)։ Յուրաքանչյուր տարբերակ ունի իր առավելություններն ու թերությունները՝ կախված հարկային, իրավական և գործառնական պայմաններից։ Այս հոդվածում համեմատում ենք այս երկու տարբերակները՝ օգնելով ձեզ ճիշտ ընտրություն կատարել։

1. Իրավական տարբերություններ

Անհատ ձեռնարկատեր (ԱՁ)

  • Իրավական կարգավիճակ․ ֆիզիկական անձ է, որը գրանցվում է որպես տնտեսվարող առանց առանձին իրավաբանական անձ դառնալու։
  • Պարտավորություններ․ ԱՁ-ն իր գույքով ամբողջովին պատասխանատու է իր պարտավորությունների համար։
  • Կառավարման հեշտություն․ ԱՁ-ն չունի պարտադիր կանոնադրություն, բաժնետերեր կամ տնօրենների խորհուրդ, ինչը թույլ է տալիս արագ որոշումներ կայացնել։
  • Գործունեության դադարեցում․ ԱՁ-ն լուծարելը համեմատաբար հեշտ է և ավելի քիչ ժամանակատար, քան ընկերության լուծարումը։

Ընկերություն (ՍՊԸ, ՓԲԸ, այլ ձևեր)

  • Իրավաբանական կարգավիճակ․ ընկերությունը առանձին իրավաբանական անձ է, ինչը նշանակում է, որ այն ունի իր սեփական պարտավորությունները։
  • Պարտավորություններ․ սեփականատերերը (բաժնետերերը) պատասխանատվություն են կրում միայն իրենց ներդրած կապիտալի չափով, ինչը նվազեցնում է անձնական ռիսկերը։
  • Կառավարման կառուցվածք․ պահանջվում է կանոնադրություն, տնօրենների խորհուրդ (կախված ընկերության տեսակից), ինչը բարդացնում է կառավարման գործընթացը։
  • Լուծարում․ ընկերության լուծարումը ավելի երկարատև և բարդ գործընթաց է, քան ԱՁ-ի գործունեության դադարեցումը։

2. Ֆինանսական համեմատություն

Հարկային տարբերություններ
ԱՁ

  • Կարող է կիրառել շրջանառության հարկ, եթե շրջանառությունը չի գերազանցում սահմանված շեմը (օրինակ՝ Հայաստանում 115 մլն դրամ)։
  • Հարկման համակարգը պարզ է՝ հիմնականում վճարվում են շրջանառության հարկ կամ եկամտահարկ (ըստ ընտրված ռեժիմի)։
  • Եթե աշխատող չունի, ապա պարտադիր սոցիալական վճարները սահմանափակ են։

Ընկերություն (ՍՊԸ, ՓԲԸ և այլն)

  • Ընդհանուր առմամբ ենթակա է շահութահարկի (օրինակ՝ 18-20% տարբեր երկրներում)։
  • Աշխատակիցների դեպքում վճարվում են եկամտահարկ, սոցիալական վճարներ և այլ պարտադիր վճարներ։
  • Մեծ բիզնեսների համար հարկային պլանավորումը ավելի լայն հնարավորություններ է տալիս (օրինակ՝ ծախսերի հաշվառմամբ հարկի նվազեցում)։

Ֆինանսավորման հնարավորություններ

  • ԱՁ-ները հիմնականում ֆինանսավորում են իրենց գործունեությունը անձնական միջոցներով կամ բանկային վարկերով։
  • Ընկերությունները կարող են ներգրավել ներդրումներ, բաժնետերեր կամ կորպորատիվ վարկեր, ինչը նրանց մեծացնում է աճի հնարավորությունները։

3. Գործառնական առավելություններ և թերություններ

Տարբերություն Անհատ ձեռնարկատեր (ԱՁ) Ընկերություն (ՍՊԸ, ՓԲԸ)
Գրանցման պարզություն Արագ և հեշտ Ավելի բարդ, պահանջվում են փաստաթղթեր
Պարտավորությունների սահմանափակում Անսահմանափակ՝ անձնական գույքով Սահմանափակ՝ ներդրած կապիտալի չափով
Հարկային համակարգ Ավելի պարզ, ցածր հարկեր Ավելի բարդ, շահութահարկ և այլ վճարներ
Ֆինանսավորում Սահմանափակ Ներդրումներ, վարկեր, բաժնետերեր
Կառավարում Անձնական վերահսկողություն Բարդացված՝ կանոնադրություն, խորհուրդներ

4. Ո՞րն է ավելի շահավետ՝ ԱՁ թե ընկերություն։

Եթե ձեր բիզնեսը փոքր է, դուք աշխատում եք միայնակ կամ փոքր թիմով, և ցանկանում եք խուսափել բարդ հարկային հաշվառման գործընթացներից, ապա ԱՁ-ն լավ տարբերակ է։ Այն ավելի հեշտ է գրանցել, հարկային բեռը փոքր է, և լուծարումը նույնպես պարզ է։

Եթե ձեր բիզնեսը ավելի մեծ է, պահանջում է ներդրումներ, աշխատակիցների վարձում, կամ ցանկանում եք նվազեցնել անձնական ֆինանսական ռիսկերը, ապա ընկերության գրանցումն ավելի նպատակահարմար է։ Այն թույլ է տալիս ավելի մեծ գործարքներ իրականացնել և ներգրավել ֆինանսավորում։

***

  • Փոքր բիզնեսի համար՝ ԱՁ-ն ավելի պարզ և շահավետ է։
  • Միջին և խոշոր բիզնեսի համար՝ ՍՊԸ-ն կամ ՓԲԸ-ն ավելի ապահով և երկարաժամկետ տարբերակ է։
  • Եթե մտադիր եք ներդրողներ ներգրավել կամ մեծացնել ընկերությունը, ապա ընկերությունը նախընտրելի է։

Ձեր ընտրությունը պետք է հիմնվի բիզնեսի ծավալի, հարկային քաղաքականության, ֆինանսավորման աղբյուրների և ռիսկերի վրա։ Եթե ցանկանում եք նվազագույն բյուրոկրատիա, ընտրեք ԱՁ, իսկ եթե ցանկանում եք աճել և նվազեցնել անձնական պատասխանատվությունը, ընտրեք ընկերություն։

Բաժանորդագրվեք մեր Տելեգրամյան ալիքին՝ բիզնես ոլորտի ամենաթարմ և կարևոր նորություններին առաջինը ծանոթանալու համար: