Հայաստանի արտաքին առևտրի նոր դինամիկան․ որ երկրների հետ է ակտիվացել առևտուրը

2024 թվականի հունվար-դեկտեմբերին Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառությունը կազմել է 30․16 մլրդ դոլար, ինչը 2023 թվականի համադրելի ցուցանիշը գերազանցում է 8․8 մլրդ դոլարով կամ 41․53%-ով։ Այս տվյալները հրապարակել է ՀՀ վիճակագրական կոմիտեն՝ ներկայացնելով Հայաստանի հիմնական առևտրային գործընկերների հետ փոխգործակցության արդյունքները։

Ռուսաստանը՝ Հայաստանի խոշորագույն առևտրային գործընկերը

Հայաստանի խոշորագույն առևտրային գործընկերը շարունակում է մնալ Ռուսաստանը, որի հետ 2024 թվականին առևտրաշրջանառությունը կազմել է 12․4 մլրդ դոլար։ 2023 թվականի համեմատ՝ աճը կազմել է 56․51% կամ 4․5 մլրդ դոլար։

ԱՄԷ-ն և Չինաստանը՝ առաջատարների շարքում

Ռուսաստանին հաջորդում է Արաբական Միացյալ Էմիրությունները (ԱՄԷ)՝ 5․3 մլրդ դոլար ցուցանիշով, ինչը 2023-ի համեմատ աճել է 132․27%-ով։ Չինաստանը 2․8 մլրդ դոլար առևտրաշրջանառությամբ երրորդ տեղում է՝ արձանագրելով 34․36% աճ։

Առևտրային տասնյակը

Տասնյակում ներառված են նաև այլ երկրներ՝ տարբեր աճի և անկման ցուցանիշներով.

• Իրան – 737․4 մլն դոլար (+6․49%)
• Գերմանիա – 486․2 մլն դոլար (-23․74%)
• Իտալիա – 421․4 մլն դոլար (+0․86%)
• ԱՄՆ – 410․6 մլն դոլար (-38․66%)
• Վրաստան – 333․6 մլն դոլար (+27․14%)
• Իրաք – 246․6 մլն դոլար (+35․92%)
• Բելառուս – 205․6 մլն դոլար (+9․09%)

Տարածաշրջանային առևտրի զարգացումները

Հայաստանի առևտուրը տարբեր երկրների խմբերի հետ արձանագրել է հետևյալ փոփոխությունները.

• ԱՊՀ երկրների հետ առևտուրը կազմել է 12․9 մլրդ դոլար՝ աճելով 53․06%-ով։
• ԵԱՏՄ երկրների հետ առևտրաշրջանառությունը կազմել է 12․7 մլրդ դոլար՝ աճելով 53․98%-ով։
• ԵՄ երկրների հետ առևտուրը նվազել է 11․73%-ով՝ կազմելով 2․3 մլրդ դոլար։
• Այլ երկրների հետ առևտրի ծավալը աճել է 45․8%-ով՝ կազմելով 15 մլրդ դոլար։

Ընդհանուր պատկերը

2024 թվականին Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառությունն զգալի աճ է գրանցել՝ հիմնականում պայմանավորված Ռուսաստանի, ԱՄԷ-ի և Չինաստանի հետ առևտրային ծավալների էական մեծացմամբ։ Սակայն նկատվել է անկում ԵՄ և ԱՄՆ-ի հետ առևտրում, ինչը կարող է պայմանավորված լինել տարբեր տնտեսական և քաղաքական գործոններով։