ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի հայտարարությունը, ըստ որի՝ Վաշինգտոնը լրացուցիչ մաքսատուրքեր կսահմանի ԵՄ-ից ապրանքների վրա, առաջացրել է կոշտ արձագանք Բրյուսելում։ Եվրահանձնաժողովը շեշտել է, որ պատրաստ է վճռական քայլեր ձեռնարկել, եթե ԱՄՆ-ն միակողմանիորեն կիրառի այդ միջոցները՝ վնասելով եվրոպական ապրանքների մուտքն ամերիկյան շուկա։
ԵՄ-ի արձագանքը և դիրքորոշումը
ԵՄ Առևտրի և տնտեսական անվտանգության հարցերով հանձնակատար Մարոշ Շեֆչովիչը Վարշավայում հայտարարել է, որ Եվրամիությունը նախընտրում է բանակցությունների միջոցով համաձայնության հասնել ԱՄՆ-ի նոր վարչակազմի հետ։ Նրա խոսքով՝ առևտրի դեֆիցիտի վերաբերյալ բանավեճը պետք է հիմնված լինի փաստերի վրա։
Շեֆչովիչը մատնանշել է, որ եթե հաշվի առնենք ԵՄ-ԱՄՆ առևտրի ընդհանուր ծավալը (1.5 տրիլիոն եվրո), ապա առևտրի դեֆիցիտը կազմում է ընդամենը 3%։ Նույնիսկ եթե դիտարկենք միայն ապրանքների ու ծառայությունների առևտուրը, ապա ԱՄՆ-ի դեֆիցիտը ԵՄ-ի հետ կազմում է մոտ 50 միլիարդ եվրո, ինչը նա չի համարում լուրջ անհավասարակշռություն։
ԵՀ նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյենը, որը Բրյուսելում հանդիպել է ԵՄ դեսպանների հետ, հայտարարել է, որ Եվրամիությունը պատրաստ է կոշտ բանակցությունների Թրամփի հետ՝ պաշտպանելու իր տնտեսական շահերը։ Նրա խոսքով՝ առաջնահերթությունը մնում է մատակարարման շղթաների կայունությունն ու տեխնոլոգիական համագործակցությունը, սակայն եթե ԵՄ-ի նկատմամբ կիրառվեն անարդար մաքսատուրքեր, դաշինքը կպատասխանի համարժեք քայլերով։
Թրամփի դիրքորոշումը
Թրամփը Fox News-ի եթերում հայտարարել է, որ ԱՄՆ-ն միանշանակ կիրականացնի մաքսատուրքերի սահմանումը ԵՄ-ից ապրանքների նկատմամբ։ «Սա անպայման տեղի կունենա, քանի որ նրանք իսկապես օգտագործում են մեզ», – նշել է նա՝ մատնանշելով ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի առևտրային հարաբերություններում առկա խնդիրները։
Ըստ Financial Times-ի, Թրամփը խոստացել է, որ այս միջոցները կիրականացվեն «շատ շուտով»։
Հնարավոր հետևանքները
- Առևտրային հարաբերությունների լարվածություն. Եթե ԱՄՆ-ն իրականացնի նոր մաքսատուրքեր, դա կարող է հանգեցնել ԵՄ-ի պատասխան քայլերին, ինչը լրջորեն կխաթարի աշխարհի խոշորագույն առևտրային գործընկերների հարաբերությունները։
- Տնտեսական ազդեցություն. ԵՄ-ի հիմնական արտահանողները, մասնավորապես ավտոմեքենաների, գյուղատնտեսական ապրանքների և տեխնոլոգիական ոլորտի ընկերությունները, կարող են զգալի վնասներ կրել։
- Համաշխարհային առևտրային համակարգի խաթարում. Մաքսատուրքերի նոր քաղաքականությունը կարող է ազդել նաև մյուս երկրների վրա՝ խթանելով ավելի լայն առևտրային վեճեր և անվստահություն միջազգային շուկաներում։
ԵՄ-ի հնարավոր քայլերը
ԵՄ-ն նախընտրում է բանակցային ճանապարհով հարցը լուծել, սակայն պատրաստ է նաև կիրառել պատասխան մաքսատուրքեր։ Ակնկալվում է, որ մոտ ապագայում Բրյուսելն ու Վաշինգտոնը կսկսեն ինտենսիվ բանակցություններ՝ խուսափելու առևտրային լարվածության խորացումից։
Այս զարգացումները կարող են զգալի ազդեցություն ունենալ եվրոպական և ամերիկյան ընկերությունների վրա, ինչպես նաև գլոբալ տնտեսության կայունության վրա։
