Հունվար-օգոստոս ամիսների ընթացքում Հայաստանի և Եվրասիական տնտեսական միության (ԵԱՏՄ) անդամ երկրների միջև գյուղմթերքի ապրանքաշրջանառությունը արձանագրել է 7,3%-անոց աճ։ Այդ մասին տեղեկացրեց ՀՀ Էկոնոմիկայի փոխնախարար Արման Խոջոյանը Երևանում կայացած Եվրասիական երրորդ համաժողովի «Ենթակառուցվածքը և լոգիստիկան գյուղատնտեսության մեջ. ժամանակակից մարտահրավերներ և լուծումներ» թեմայով քննարկման ժամանակ։
Ենթակառուցվածքների խնդիրներ և պետական աջակցություն
Խոջոյանը նշեց, որ չնայած պետության կողմից նախաձեռնած ծրագրերին, որոնք ուղղված են գյուղատնտեսական պահեստների, սառցախցիկների և լոգիստիկ կենտրոնների զարգացմանը, ինչպես նաև փոխադրումների համար նախատեսված տրանսպորտային միջոցների տոկոսադրույքների սուբսիդավորմանը, ոլորտի ենթակառուցվածքները Հայաստանում դեռևս հետ են մնում։ Փոխնախարարի խոսքով, տրանսպորտային միջոցները, պահեստները և լոգիստիկ կենտրոնները բավարար չափով զարգացած չեն և պահանջում են լուրջ ուշադրություն։
Նա ընդգծեց, որ ենթակառուցվածքների բարելավումը կարևոր է գյուղատնտեսության ոլորտի զարգացման համար։ Ժամանակակից աշխարհում, ըստ նրա, ոչ միայն բարձրորակ արտադրանքն է կարևոր, այլև դրա արդյունավետ և արագ առաքումը սպառողին։
Արտաքին առևտրի աճը և տնտեսության զարգացման տեմպերը
Ըստ ՀՀ ազգային վիճակագրական կոմիտեի տվյալների՝ 2024 թվականի առաջին ութ ամսում Հայաստանի արտաքին ապրանքաշրջանառությունը կազմել է 22,6 մլրդ դոլար, ինչը 70,9%-ով ավել է նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ։ Իսկ ԵԱՏՄ անդամ երկրների հետ ապրանքաշրջանառության ծավալը հասել է 9,2 մլրդ դոլարի՝ աճելով 2,3 անգամ։
Պաշտոնական տվյալները նաև փաստում են, որ 2024 թվականի առաջին կիսամյակում գյուղատնտեսության, անտառային տնտեսության և ձկնաբուծության ոլորտներում արտադրանքի ծավալն աճել է 4,3%-ով՝ կազմելով 311,3 մլրդ դրամ։
Ճանապարհաշինության և լոգիստիկայի զարգացման ռազմավարությունը
Փոխնախարար Խոջոյանը կարևորեց նաև ճանապարհների վերանորոգմանն ուղղված ծրագրերը, որոնք կարևոր են գյուղատնտեսության արտադրանքի տեղափոխման համար։ 2024 թվականին ճանապարհաշինության համար հատկացվել է 150 մլն դոլար, իսկ տեխնիկական վերանորոգման համար՝ 15 մլն դոլար։
Արտահանումը խթանելու ուղղությամբ մեծ կարևորություն է տրվում մաքսազերծման և տուգանքների նույնականացման գործընթացների արագացմանը։ Սա հատկապես կարևոր է արագ փչացող մթերքների արտահանման հարցում, որտեղ դեռևս առկա են որոշ խնդիրներ, որոնք փոխնախարարի խոսքով, պետք է լուծվեն՝ ժամանակակից տեխնոլոգիաների ներդրման միջոցով։
Համագործակցության և ապագա ծրագրերի հեռանկարները
Խոջոյանը ընդգծեց, որ Հայաստանը շարունակելու է ներդրումներ կատարել ենթակառուցվածքների զարգացման մեջ՝ հատկապես ճանապարհների և լոգիստիկ կենտրոնների բարելավման նպատակով։ Արտահանման և ապրանքաշրջանառության ծավալների հետագա աճը կախված է ենթակառուցվածքների արդյունավետության բարձրացումից և լոգիստիկայի մոդեռնիզացիայից, ինչը հնարավորություն կտա գյուղատնտեսական արտադրանքի միջազգային շուկաներ արագ ու արդյունավետ առաքում։