Մանկական հոգեբանները սարսափած են. ChatGPT-ին ավելի մոտ է մեր երեխաներին, քան կարելի է պատկերացնել. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
ՀՀ առաջատար կառուցապատողները հատուկ առաջարկներով են ներկայացել TOON EXPO MOSCOW 2025-ին. դիտեք ABNews.am կայքում
ԵԱՏՄ անդամ երկրների ՀՆԱ-ն մեկ տարվա ընթացքում աճել է գրեթե 4,5%-ով. Լուկաշենկո
Իսրայելի և Իրանի միջև հակամարտությունից կրած վնասը գնահատվում է 3 մլրդ ԱՄՆ դոլար. Bloomberg
Ինչպես հարստանալ՝ Ozon Հայաստան հարթակում մեղր վաճառելով. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Գերմանիան 26 մլն եվրոյի վարկ և 2 մլն եվրոյի դրամաշնորհ կտրամադրի Հայաստանին
ՌԴ ԿԲ-ն առաջարկել է թվային ռուբլու ներդրումը 2025-ի հուլիսի 1-ի փոխարեն տեղափոխել 2026-ի սեպտեմբերի 1-ին
«Նաիրիտ»-ի ապամոնտաժման և տարածքի մաքրման համար տրամադրվել է $1.5 մլն դրամաշնորհ Համաշխարհային բանկից
Moody’s-ը հաստատել է Հայաստանի Ba3 վարկանիշը՝ «կայուն» հեռանկարով և 5% տնտեսական աճի կանխատեսմամբ
ԱրարատԲանկը 2024թ․-ին ՄՓՄՁ ոլորտի ֆինանսավորմանն ուղղել է ավելի քան 12 մլրդ ՀՀ դրամ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Երեք եղանակ, որոնցով գործատուները կարող են թիմերն ավելի արդյունավետ դարձնել. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
ԵԱՏՄ երկրների համախառն ՀՆԱ-ն աճել է՝ 1.6 տրիլիոնից հասնելով 2.6 տրիլիոն դոլարի. Վլադիմիր Պուտին
Մեկ օրում բացահայտվել է հանցագործության 99 դեպք. գրանցվել է 12 ավտովթար, վիրավորվել է 18 մարդ
Ռուսաստանի վարկային քարտերի ընդհանուր պարտքը հասել է 575.9 միլիարդ ռուբլու. Forbes
Հայաստանում առաջին անգամ անցկացվել է շրջանաձև տնտեսության միջազգային ֆորում. դիտեք ABNews.am կայքում
Կառավարությունը լուծարեց Սյունիքի մարզի Լիճքի միջնակարգ դպրոցը. գյուղում 0-ից 6 տարեկան երեխա չկա
21 անհայտ կորած զինծառայողների ընտանիքները ևս 2 ամիս կստանան 300,000-ական դրամի աջակցությունը
Հունիսին ծիրանով բեռնված 626 մեքենա է անցել ՌԴ, իսկ կոնյակով բեռնված՝ 7 մեքենա մեկ օրում. Գևորգ Պապոյան
Հօգուտ ՀՀ-ի կփոխանցվի շուրջ 227 հազար դոլարին համարժեք 87 միլիոն 622 հազար դրամ. դատախազություն
IDBank-ի ներկայացուցիչը միացել է Trade Finance Global-ի խմբագրական խորհրդին. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում

Նոյեմբերի 27-ի տնտեսական լուրերը

Նյմ 27, 2024 20:41
13

Հայաստանի տնտեսական իրավիճակը 2024-2025 թվականներին ձևավորվում է մի շարք ազդեցիկ գործոնների հիման վրա, ներառյալ գնաճի մակարդակը, էներգետիկայի զարգացումը, աշխատաշուկայի ցուցանիշները, արտաքին հարաբերությունները և էկոլոգիական վերահսկողության խստացումը։

Ստորև կներկայացնենք այս հարցերի մանրամասն վերլուծությունը։

1. Գնաճը Հայաստանում՝ 2024 և 2025 թվականներին

Արժույթի միջազգային հիմնադրամի (ԱՄՀ) կանխատեսումների համաձայն՝ 2024 թվականին Հայաստանում գնաճը կկազմի 0.2%, ինչը զգալիորեն ցածր է նախորդ տարիների ցուցանիշներից։ 2025 թվականին գնաճի մակարդակը կբարձրանա՝ հասնելով 3.1%-ի։
Գնաճի վրա հիմնական ազդեցությունը 2022-2023 թվականներին եղել է պայմանավորված ներգաղթի և աշխատաշուկայի դինամիկ փոփոխություններով։ Ռուսաստանից և Հնդկաստանից ներհոսքը, ինչպես նաև Լեռնային Ղարաբաղից տեղահանված անձանց ինտեգրումը աշխատանքային միջավայրում, առաջացրել էին հավելյալ պահանջարկ և որոշակի գնաճային ճնշումներ։ Սակայն այս ճնշումները աստիճանաբար նվազում են։

2. Էներգետիկա. էլեկտրաէներգիայի արտադրության աճ

Հայաստանում էներգետիկայի ոլորտում նկատվում է կայուն աճ։ 2024 թվականի հունվար-հոկտեմբեր ամիսներին երկրում էլեկտրաէներգիայի արտադրության ծավալը կազմել է 7,139.8 միլիոն կՎտ/ժ, ինչը 2.8%-ով ավել է նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի ցուցանիշից։
Հատկանշական է, որ հոկտեմբերին արտադրությունը տարվա կտրվածքով աճել է 19%-ով, իսկ ամսվա կտրվածքով՝ 6.2%-ով։ Այս տվյալները վկայում են ոլորտի կայուն զարգացման և արտադրողականության բարձրացման մասին։

3. Աշխատաշուկայի զարգացում

2024 թվականի հոկտեմբերին Հայաստանում եկամտաբեր աշխատատեղերի թիվը կազմել է 779,151, ինչը 6.7%-ով կամ 48,896 աշխատատեղով ավելի է նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի ցուցանիշից։ Աշխատատեղերի աճը հիմնականում պայմանավորված է հարկային և սոցիալական վճարների աճող հաշվարկներով, ինչը արտացոլում է տնտեսության կայուն վերականգնումն ու ընդլայնումը։

4. Իրանի հետ հարաբերություններ. դիզվառելիքի գների հարց

ՀՀ արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանն իրանցի գործընկեր Աբբաս Արաղչիի հետ քննարկել է դիզվառելիքի գների կտրուկ բարձրացման հարցը, որը հատկապես անդրադարձել է արտասահմանյան համարանիշներով բեռնատարների վրա։ Քննարկումների հիմնական նպատակն է ստանալ ճշգրիտ տեղեկատվություն ստեղծված իրավիճակի պատճառների վերաբերյալ և գտնել լուծումներ, որոնք կօգնեն մեղմել ազդեցությունը փոխադրումների վրա։ Բանակցությունները շարունակվում են, և ակնկալվում է իրավիճակի շուտափույթ կարգավորում։

5. Բնապահպանական վերահսկողություն

Նոյեմբերի 15-ից մինչև 2025 թվականի հունվարի 20-ը Հայաստանում գործում է սիգ ձկնատեսակի որսի և վաճառքի արգելք։ Ստուգայցերի ընթացքում մայրաքաղաքի բացօթյա վաճառակետերից մեկում առգրավվել է 11.8 կգ սիգ։ Բնապահպանության և ընդերքի տեսչական մարմինը խստորեն վերահսկում է սիգի որսի արգելքի իրականացումը, իսկ խախտումները ենթարկվում են վարչական և քրեական պատասխանատվության։

6. Խմելու ջրի սակագինը 2025 թվականին

ՀՀ կառավարությունը որոշել է 2025 թվականին խմելու ջրի սակագինը չբարձրացնել։ Սոցիալապես անապահով բաժանորդների համար այն կկազմի 180 դրամ, իսկ մյուսների համար՝ 200.42 դրամ։ Սուբսիդավորման միջոցով կառավարությունը շարունակում է խթանել բնակչության սոցիալական բեռի թեթևացումը՝ ապահովելով կայուն սակագներ։

7.Վրացական բանկերի շահույթի աճ՝ 2024-ի 10 ամսվա արդյունքներով

2024 թվականի հունվար-հոկտեմբերին վրացական բանկերը գրանցել են 2.6 միլիարդ լարիի շահույթ՝ արտացոլելով ոլորտի կայունությունը։ Սեպտեմբեր-հոկտեմբեր ամիսներին բանկերը վաստակել են շուրջ 300 միլիոն լարի, ինչը վկայում է ֆինանսական ակտիվության աճի մասին։ Ամենամեծ շահույթը՝ 1.26 միլիարդ լարի, ստացել է Bank of Georgia-ն՝ մնում առաջատար դիրքերում։ Միևնույն ժամանակ, երեք առևտրային բանկ վնասներ են կրել, ինչը մատնանշում է փոքր ու միջին բանկերի առջև կանգնած ռիսկերը։

8. Audi-ն կրճատում է աշխատատեղերը՝ վերակազմակերպման նպատակով

Audi-ն Գերմանիայում նախատեսում է կրճատել շուրջ 4500 աշխատատեղ՝ միջնաժամկետ հատվածում, ինչը կազմում է իր աշխատուժի մոտ 15%-ը։ Այս քայլը վերակազմակերպման ծրագրի մասն է՝ ուղղված արդյունավետության և արտադրական գործընթացների արդիականացմանը։ Կրճատումները հիմնականում նախատեսված են երկրորդային հատվածում։ Ընկերությունը բանակցում է աշխատանքային խորհրդի հետ՝ հստակեցնելու, թե որ հաստիքները կարող են վերացվել։ Audi-ն շեշտել է, որ նպատակն է ծախսերի օպտիմալացումն ու արտադրության բարելավումը։

9. Ռուսաստանի և Չինաստանի միջև ապրանքաշրջանառության նոր ռեկորդ՝ 202.2 միլիարդ դոլար

Ռուսաստանի և Չինաստանի միջև ապրանքաշրջանառության ծավալը 2024 թվականի հունվար-հոկտեմբեր ամիսներին կազմել է 202.2 միլիարդ դոլար՝ աճելով 2.8%-ով՝ 2023-ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ։

Հիմնական ապրանքատեսակները

  • Ռուսաստանից Չինաստան արտահանվում են մետաղներ, փայտ, ծովամթերք և գյուղմթերք։
  • Չինաստանից Ռուսաստան ներմուծվում են մեքենաներ, տրակտորներ, սմարթֆոններ, համակարգիչներ, արդյունաբերական սարքավորումներ, կոշիկներ, խաղալիքներ և օդորակիչներ։

Այս աճը վկայում է երկկողմանի տնտեսական համագործակցության խորացման մասին՝ չնայած միջազգային համատեքստում առկա սահմանափակումներին։