ԵՄ բնակչության թիվը միգրացիայի շնորհիվ հասել է ռեկորդային 450 միլիոնի. Eurostat
Սևանա լճի մակարդակը նվազել է 1 սմ-ով
Հայաստանում մշտական բնակչությունը 2025 թ. նախորդ տարվա համեմատ ավելացել է շուրջ 84,000–ով. ՄԱԿ–ի Բնակչության հիմադրամ
2025-ի մայիս-հունիսին կապի ոլորտում հասույթը աճել է 1,1%–ով՝ հասնելով մինչև 68,49 մլրդ դրամի
ԵԱՏՄ-ում բջջային ռոումինգի վերացումը նախատեսված է 2028-ի սկզբին
Ճապոնական ավտոարտադրող Nissan-ը մեկնարկել է 4.5 միլիարդ դոլարի պարտատոմսերի տեղաբաշխում
2025թ․-ի հունվար-մայիսին Հայաստանում պանրի արտադրության ծավալն աճել է 3.8%-ով
Օդի ջերմաստիճանը աստիճանաբար կբարձրանա ևս 4-6 աստիճանով՝ Երևանում հասնելով +38-ի
ՍԱՏՄ-ն զբաղվում է ծաղիկների արտահանման խնդիրներով․ Հայաստան կայցելի «Ռոսսելխոզնադզորի» մասնագետների խումբ
2025թ․-ի հունվար-մայիսին Հայաստանում հանքային ջրերի արտադրությունը աճել է 0.4%-ով
Meta-ն $3.5 միլիարդ է ներդրել Ray-Ban ակնոց արտադրող ընկերությունում
Երուսաղեմի հրապարակներից մեկը կոչվել է Հայոց ցեղասպանության վերապրած Եղիա Քահվեջյանի անունով
Բուլղարիան պատրաստվում է անցնել եվրոյի 2026 թվականի հունվարից՝ ԵՄ-ին միանալուց 18 տարի անց
Կասեցվել է «Նատֆուդ» ՓԲԸ-ին պատկանող Biella ապրանքանիշի տավարի կոտլետի արտադրությունը՝ մանրէաբանական խախտումների պատճառով
Հանրապետության հրապարակի տարածքում կգործարկվի էլեկտրական շչակ
Հունիսին անցյալ տարվա համեմատ բուսական յուղի գինն աճել է 17.5%, կարագինը՝ 14%, հացի գինը՝ 3.9%. «Ժողովուրդ»
Իդրամը առաջինը Կովկասում հայտարարում է Alipay+-ի հետ համագործակցության մասին․ դիտեք ABNews.am կայքում
Հունիսին Թբիլիսիում վաճառվել է 3236 բնակարան
Nvidia-ն դարձել է աշխարհում առաջին ընկերությունը, որի շուկայական կապիտալիզացիան հասել է 4 տրիլիոն դոլարի
Հունիսի դրությամբ անհուսալի վարկ ունեցողներից ԱՍՀՆ-ն ստացել է 14.757 դիմում, որից հաստատվել են շուրջ 4400-ը

Հայաստանում արհեստական ինտելեկտի (ԱԻ) զարգացման պոտենցիալը և նրա Դերը տնտեսության մեջ

Հնս 30, 2024 18:00
65

Արհեստական ինտելեկտը (ԱԻ) դարձել է ժամանակակից տեխնոլոգիաների հիմնական ուղղություններից մեկը: Աշխարհի շատ երկրներում ԱԻ-ն փոխում է բիզնեսների և տնտեսությունների կառավարման ձևերը: Հայաստանը նույնպես ակտիվորեն քայլեր է կատարում այս ոլորտում: Այս հոդվածում մենք կքննարկենք ԱԻ-ի զարգացման պոտենցիալը Հայաստանում և նրա դերը մեր երկրի տնտեսության մեջ՝ ներառելով գիտական վերլուծություններ և իրական դեպքերի ուսումնասիրություններ։

ԱԻ-ի զարգացման կարևորությունը

ԱԻ-ի ներդրումը կարող է զգալի ազդեցություն ունենալ տնտեսության տարբեր ոլորտներում, ներառյալ առողջապահությունը, կրթությունը, գյուղատնտեսությունը և արդյունաբերությունը: Այն կարող է օգնել նվազեցնել ծախսերը, բարձրացնել արտադրողականությունը և բարելավել ծառայությունների որակը։

ԱԻ-ի տեսական հիմքերը

Արհեստական ինտելեկտը հիմք է հանդիսանում մեքենայական ուսուցման, նեյրոնային ցանցերի և տվյալների վերլուծության համար։ ԱԻ-ի զարգացման ամենակարևոր գործոններից մեկը տվյալների որակն է։ Մեքենայական ուսուցումը հնարավորություն է տալիս ծրագրերին սովորել մեծածավալ տվյալների հիման վրա՝ բացահայտելով մոդելներ և միտումներ, որոնք մարդու համար դժվար կլիներ հայտնաբերել։

Նեյրոնային ցանցեր: Նեյրոնային ցանցերը ԱԻ-ի հիմնական բաղադրիչներից են։ Դրանք մոդելավորում են մարդու ուղեղի նեյրոնների աշխատանքը՝ ապահովելով արագ և արդյունավետ տվյալների վերլուծություն։

Մեքենայական ուսուցում: Մեքենայական ուսուցումը հնարավորություն է տալիս համակարգերին ինքնուրույն սովորել և կատարելագործվել առանց մարդկային միջամտության։

Հայկական ՏՏ մասնագետների առավելությունները

Հայաստանի ՏՏ մասնագետները ունեն միջազգային բարձր որակավորում և փորձ։ ԱԻ-ի զարգացման համար կարևոր է բարձրակարգ մասնագետների առկայությունը, որոնք կարող են աշխատել բարդ ալգորիթմների և մոդելների վրա։

Հայտնի օրինակներ:

— TUMO կենտրոնը պատրաստում է երիտասարդ մասնագետներ, որոնք արդեն հաջողությամբ կիրառվում են ԱԻ-ի և ՏՏ ոլորտներում։

— PicsArt և Krisp ընկերությունները հաջողությամբ կիրառում են ԱԻ իրենց արտադրանքներում, որը հայտնի է դարձել միջազգային շուկայում։

 ԱԻ-ի կիրառման օրինակներ Հայաստանում

  1. Առողջապահություն:

   — Տվյալների վերլուծություն և հիվանդությունների կանխատեսում: ԱԻ-ն կարող է օգնել վաղ հայտնաբերել հիվանդությունները և մշակել անհատականացված բուժման պլաններ։

   — Օրինակ: Ծրագիր, որն օգտագործում է ԱԻ` քաղցկեղի ախտորոշման համար՝ վերլուծելով հիվանդի բժշկական պատմությունը և պատկերային տվյալները։

  1. Գյուղատնտեսություն:

   — Ջրային ռեսուրսների կառավարման օպտիմալացում: ԱԻ-ն կարող է վերլուծել կլիմայական պայմանները և առաջարկել օպտիմալ ջրման պլաններ։

   — Օրինակ: Ծրագիր, որն օգտագործում է ԱԻ` կանխատեսելու բերքի աճը և վերլուծելու հողի որակը։

  1. Արդյունաբերություն:

   — Արտադրական գործընթացների ավտոմատացում: ԱԻ-ն կարող է օպտիմալացնել արտադրական գործընթացները, կանխատեսել հնարավոր խափանումները և առաջարկել արդյունավետ լուծումներ։

   — Օրինակ: Ընկերություն, որը կիրառում է ԱԻ` արտադրական գծերի վերահսկման և տվյալների վերլուծության համար։

 

 ԱԻ-ի զարգացման հնարավոր խոչընդոտները

  1. Ֆինանսական ռեսուրսների սահմանափակություն: ԱԻ-ի զարգացման համար պահանջվում են մեծ ներդրումներ, որոնք հաճախ դժվար է գտնել։
  2. Տեխնոլոգիական ենթակառուցվածքներ: Անհրաժեշտ է զարգացնել և արդիականացնել տեխնոլոգիական ենթակառուցվածքները, ինչը նույնպես պահանջում է մեծ միջոցներ։
  3. Կրթական համակարգի բարելավում: Անհրաժեշտ է կրթական համակարգի շարունակական բարելավում և մասնագետների պատրաստման նոր ծրագրերի ներդրում։

Պետական և միջազգային նպաստող միջոցառումներ

Պետությունը և միջազգային կազմակերպությունները կարող են մեծ դեր խաղալ ԱԻ-ի զարգացմանը նպաստելու գործում։ 

— Պետական աջակցություն: Կառավարությունը կարող է աջակցել ԱԻ նախագծերին հարկային արտոնություններով, պետական ծրագրերի միջոցով և այլ միջոցներով։

— Միջազգային համագործակցություն: Հայկական ստարտափները կարող են համագործակցել միջազգային կազմակերպությունների հետ, ներգրավել օտարերկրյա ներդրումներ և մուտք գործել նոր շուկաներ։

Արհեստական ինտելեկտը կարող է մեծապես նպաստել Հայաստանի տնտեսական զարգացմանը: Մեր երկրում կան բոլոր պայմանները ԱԻ-ի հաջող զարգացման համար՝ բարձրակարգ մասնագետներ, տեխնոլոգիական համայնքներ և միջազգային համագործակցություններ։ Կարևոր է շարունակաբար ներդնել այս ոլորտում և աջակցել նորարարություններին։ Սա կարող է բերել Հայաստանի տնտեսության նոր մակարդակի և ստեղծել բազմաթիվ հնարավորություններ մեր երկրի քաղաքացիների համար։