2026 թվականի հունվարի 1-ից Հայաստանի «Քաղաքացիության մասին» օրենքում ուժի մեջ կմտնեն մի շարք կարևոր փոփոխություններ։ Դրանք նպատակ ունեն թվայնացնել դիմումների գործընթացը, բարձրացնել պահանջվող փաստաթղթերի որակը և կրճատել չհիմնավորված դիմումների քանակը։ Ստորև ներկայացված են նորությունների հիմնական կետերը՝ պարզ ու հասանելի ձևով։
Ի՞նչ է փոխվում
1. Առցանց նախնական դիմում
Քաղաքացիության համար դիմելու գործընթացը կսկսվի առցանց պլատֆորմով՝ ոչ թե անմիջապես միգրացիոն ծառայություն այցելելով։ Թեկնածուն պետք է էլեկտրոնային եղանակով ներկայացնի փաստաթղթերի ամբողջական փաթեթ։ Միայն դրական նախնական գնահատումից հետո հնարավոր կլինի գրանցվել փաստաթղթերի ֆիզիկական ներկայացման համար։
2. Անձնական էջ և օնլայն աջակցություն
Դիմողները կստանան անձնական հաշիվ, որի միջոցով կարող են ներբեռնել լրացուցիչ փաստաթղթեր և պատասխանել միգրացիոն ծառայության հարցումներին։ Սա թույլ կտա խուսափել ձևական սխալների և ավելորդ մերժումների քանակից։
3. Պետական տուրքի զգալի բարձրացում
Քաղաքացիության դիմումի պետական տուրքը բարձրանում է 50 անգամ՝
-
Նախկինում՝ 1,000 դրամ (~2.5 դոլար)
-
2026-ից՝ 50,000 դրամ (~128 դոլար)
Տուրքը չվերադարձվող է, բացառությամբ տեխնիկական սխալի կամ գերավճարի դեպքերի։
4. Դիմումի քննության կասեցման հնարավորություն
Եթե հայտը պահանջի լրացուցիչ ստուգում, դրա դիտարկումը կարող է կասեցվել մինչև 60 օրացուցային օրով։ Սրան գումարվում է նաև գործող 90 աշխատանքային օր քննության ընթացակարգը, ինչը նշանակում է՝ որոշումը կարող է տևել մինչև 6 ամիս։
5. Անվճար դիմում փախստականների համար
Փախստականի կարգավիճակ ունեցող անձինք կշարունակեն օգտվել անվճար դիմելու հնարավորությունից՝ նույնիսկ նոր կարգավորումների պայմաններում։
Ի՞նչ մնում է անփոփոխ
-
Բնակության ժամկետը՝ քաղաքացինություն ստանալու համար դեռ պահանջվում է առնվազն 3 տարի բնակություն Հայաստանում ԿԺԻ-ով։
-
Սահմանադրության իմացության թեստ՝ 33 հարց, որոնցից պետք է ճիշտ պատասխանել առնվազն 17-ին։
-
Հայերեն լեզվի պահանջ՝ ընդհանուր կարգով շարունակում է գործել, իսկ հայրենադարձության ծրագրով կարելի է ստանալ քաղաքացիություն առանց լեզվի իմացության։
-
Անձնագրի ստացման ձևաչափը՝ մնում է անփոփոխ՝ Հայաստանում կամ արտերկրում հյուպատոսության միջոցով։
-
Երկքաղաքացիության թույլատրումը և հարկային արտոնությունները նույնպես մնում են ուժի մեջ։
Ո՞ւմ են վերաբերելու նոր կանոնները
Նոր պահանջները կգործեն 2026-ից ներկայացված բոլոր դիմումների համար՝ անկախ այն բանից, թե որ հիմքով է ներկայացվում հայտը։ Դրանք ներառում են՝
-
Օտարերկրացիները՝ բնականացման միջոցով քաղաքացիություն ստանալու նպատակով
-
Ազգությամբ հայերը՝ ծագումով քաղաքացիություն ստանալու համար
-
Ամուսնական կամ վերամիավորման հիմքով դիմողները
-
Բոլոր այլ դիմորդները՝ ըստ համապատասխան իրավական հիմքերի
Ինչու է փոխվում համակարգը
Պետությունը ցանկանում է քաղաքացինության դիմումների գործընթացը դարձնել ավելի համակարգված, կանխատեսելի և տեխնոլոգիական։ Տուրքի բարձրացումը բացատրվում է նոր թվային համակարգի ներդրման և վարչարարական ծախսերի աճով։ Այս քայլը միտված է նաև կրճատել չհիմնավորված դիմումների քանակը, որոնք ավելորդ բեռ են համակարգի համար։
***
Նոր համակարգը մի կողմից ավելի բարդ ու ձևական է դառնում, սակայն միևնույն ժամանակ ապահովում է ավելի հստակ ընթացակարգեր, օգտատերերի աջակցություն առցանց ձևաչափով և երկարաժամկետ՝ վարչարարական արդյունավետություն։ Եթե պլանավորում եք դիմել Հայաստանի քաղաքացիության համար՝ հատկապես 2026-ից հետո, կարևոր է ուսումնասիրել այս փոփոխությունները և նախապես պատրաստվել նոր պահանջներին։
