Ինչո՞ւ է տեխնոլոգիական մշակույթը փակ, ումից է ժառանգել իր խաղի կանոնները և ինչպես կարելի է այն վերափոխել
Վերջին երկու տասնամյակում տեխնոլոգիական ոլորտը՝ սկայփից մինչև սմարթֆոն, արհեստական բանականությունից մինչև առցանց կրթություն, փոխել է մեր կյանքը։ Բայց այդ փոփոխությունների հետևում երբեմն թաքնված են այնպիսի մոտեցումներ, որոնք կարող են վնասել նույն հասարակությանը, որի համար ստեղծվել են այդ տեխնոլոգիաները։
Harvard Business Review-ի IdeaCast փոդքաստում Թել Ուիթնին՝ ոլորտի առաջատար փորձագետներից մեկը, ասում է. ժամանակն է տեխնոլոգիական աշխարհի «վերագործարկման»։
Լսել ամբողջը՝ Does the Tech Industry Need a Reboot?
Ոլորտ, որը սովոր է առաջ մղվել առանց հետևանքների մասին մտածելու
Տեխնոլոգիական ոլորտի ներսում տարիներ շարունակ գերակշռել է մի գաղափարախոսություն՝ «արագ գործիր, հետևանքների մասին հետո կմտածենք»։ Այս մոտեցումը շեշտադրում է արագությունը, նորամուծությունը և շուկայական հաղթանակը, բայց հաճախ անտեսում է դրա էթիկական, սոցիալական և մարդկային հետևանքները։
Թել Ուիթնին, որ իր կարիերայի ընթացքում աշխատել է Սիլիկոնյան հովտում և ղեկավարել առաջատար տեխնոլոգիական միջոցառումներ, ասում է՝ այս մշակույթը ձևավորվել է մի քանի ազդեցիկ գործարարների օրինակով, որոնք միմյանց նման էին՝ միատարր մտածողությամբ, մրցակցային բնույթով և փակ թիմերով։
Ինչու՞ է կարևոր, թե ովքեր են ստեղծում տեխնոլոգիան
Ուիթնին պարզ ու հստակ պնդում է՝ երբ տեխնոլոգիան ստեղծվում է միևնույն տեսակի մարդկանց կողմից, այն չի կարող բավարարել բազմազան հասարակության պահանջները։ Եթե թիմում չկան տարբեր սեռերի, մշակույթների ու փորձառության կրողներ, ապա ստեղծված արտադրանքը նույնպես դառնում է սահմանափակ՝ հաճախ անտեսելով կանանց, փոքրամասնությունների կամ պարզապես այլ մտածողություն ունեցող մարդկանց կարիքները։
AMD-ի օրինակը, որտեղ ղեկավարության ներառական մոտեցման շնորհիվ հնարավոր եղավ ընկերության վերածնունդ, ցույց է տալիս, թե ինչպես կարող են բաց մոդելներն ունենալ ոչ միայն սոցիալական, այլ նաև շուկայական հաղթանակ։
Վեց արժեք, որոնք կարող են փոխել խաղի կանոնները
Թել Ուիթնին իր գրքում առաջարկում է ստեղծել տեխնոլոգիական նոր մշակույթ՝ հիմնված այս վեց արժեքների վրա.
- Ստեղծարարություն (Creativity)
- Խիզախություն (Courage)
- Վստահություն (Confidence)
- Հետաքրքրասիրություն (Curiosity)
- Կոմունիկացիա (Communication)
- Համայնք (Community)
Այս արժեքները ոչ միայն օգնում են ձևավորել առողջ թիմեր, այլ նաև խթանում են այնպիսի միջավայր, որտեղ գաղափարները հոսում են անկաշկանդ և բոլորից։ Ընկերություններում, որտեղ դրանք կիրառվում են ոչ թե որպես ձևականություն, այլ որպես օրեցօր մշակութային համակարգ, արդյունքները լինում են և՛ նորարար, և՛ մարդկային։
Իսկ ի՞նչ կապ ունի այս ամենը մեր իրականության հետ
Հայաստանում ՏՏ ոլորտը դարձել է ազգային առաջընթացի առանցքային շարժիչ։ Բայց արդյո՞ք մենք մտածում ենք ոլորտի ներսում ձևավորվող մշակույթի մասին։ Արդյո՞ք մենք վերարտադրում ենք նույն սխալները՝ փակ, միատարր մտածողության և բացառող մոտեցումների տեսքով։
Այս հոդվածը հիշեցում է՝ նորարարություն իրականում այն է, երբ մենք ստեղծում ենք մարդկանց համար, մարդկանց հետ միասին։ Ու եթե մենք ցանկանում ենք ունենալ ոչ թե պարզապես լավ կոդ, այլ լավ կյանք՝ պետք է սկսենք մտածել ոչ միայն այն մասին, թե ինչ ենք ստեղծում, այլ՝ ինչպես և ում հետ։
*հոդվածը պատրաստելիս օգտագործվել է նաեւ ԱԲ
