Նոր ինտերֆեյս՝ ավելի հարմար առցանց վճարումներ. Evocabank. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Temu-ում արդեն Իդրամ կա. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Կոնվերս Բանկը համագործակցում է IFC-ի հետ առևտրի ֆինանսավորման կարողությունների հզորացման նպատակով. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
«Կողք կողքի»․ մեկնարկեց IDBank-ի՝ արցախցիներին ուղղված նոր ծրագիրը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Աշխարհահռչակ Shell-ը Հայաստանում նոր հասցե ունի՝ «Զվարթնոց» օդանավակայանի հարևանությամբ. դիտեք ABNews.am կայքում
5 հստակ խորհուրդ և զգուշացում ֆինասների նախարարից հայ բիզնեսմեններին. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Մայիսին Հայաստան է այցելել 181,436 զբոսաշրջիկ
Այս շաբաթվա ներդրողի օրացույցը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Evocabank-ը՝ Newmag Summer Fest 2025-ի գլխավոր հովանավոր. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Հոլիվուդը դատի է տվել արհեստական ​​ինտելեկտի ընկերությանը՝ առանց լիցենզիայի կերպարներ պատճենելու համար
Իսրայել-Իրան լարվածությունը հասնում է Սյունիք․ ինչ սպասել Հայաստանի տնտեսությունում. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Հայաստանում կկառուցվի 500 միլիոն դոլար արժողությամբ AI գործարան
Երևանի որ վարչական շրջաններում են այսօր բնակարաններն ավելի մատչելի. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Անպտղության մակարդակը Հայաստանում հասել է 18.2%-ի
Հայաստանը 2024 թվականին արտահանել է 7.5 միլիոն լիտր կոնյակի սպիրտ
«Պարզից պարզ». ֆինանսական գրագիտությունն ԱրարատԲանկի հետ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Ովքեր են աշխարհի ամենաբարձր վարձատրվող գոլֆիստները 2025-ին. Forbes. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025թ.-ի հունվար-ապրիլին հեռահաղորդակցության ոլորտում հասույթը կազմել է 54․5 մլրդ դրամ
Սևանա լիճ է բաց թողնվել շուրջ 74 հազար 800 հատ իշխանի մանրաձուկ
Ինչու է Հայաստանում դոլարը բանկերից «հեռանում». մանրամասները՝ ABNews.am կայքում

Երեխաները կորցնում են կարդալու ունակությունը. ժամանակակից տեխնոլոգիաների լուռ սպառնալիքը

Հնս 14, 2025 14:46
63

Վերջին տասնամյակներում տեխնոլոգիաների մուտքը մեր կյանք առաջ է բերել անհավանական արագությամբ զարգացող թվային միջավայր:

Սմարթֆոնները, պլանշետները և սոցիալական ցանցերը գրավել են թե՛ մեծերի, թե՛ հատկապես երեխաների առօրյա կյանքը: Բայց արդյո՞ք այս թվային հարմարավետությունը չի գալիս թաքնված գնով: Վերջերս Իսպանիայի Վալենսիա քաղաքում իրականացված ուսումնասիրությունը զգուշացնում է՝ մեր երեխաները կորցնում են կարդալու և բարդ տեքստեր հասկանալու ունակությունը։

Ուսումնասիրության արդյունքները

Հետազոտությունը, որին մասնակցել են դպրոցահասակ երեխաներ, ցույց է տվել, որ նրանք զգալիորեն դժվարանում են կարդալ երկար, խորքային տեքստեր՝ նախընտրելով կարճ, դյուրամարս տեղեկատվական բլոկներ։ Մոնսերատ Գրասիան, հետազոտության հեղինակներից մեկը, նշում է, որ երեխաների ուշադրության տևողությունը կրճատվել է, և նրանք ավելի շատ հակված են վիզուալ, ոչ տեքստային բովանդակությանը, ինչպիսին են կարճ վիդեոները կամ սոցիալական ցանցերի հոլովակները։

Թվային միջավայրի ազդեցությունը ուղեղի զարգացման վրա

Գրասիան և իր գործընկերները նշում են, որ երկարաժամկետ առումով այս միտումը կարող է խորը հետևանքներ ունենալ երեխաների մտավոր զարգացման վրա։ Կարդալը և բարդ տեքստերը հասկանալը զարգացնում են քննադատական մտածողությունը, երևակայությունը, վերլուծական ունակությունները և բառապաշարը: Երբ երեխաները կորցնում են երկար տեքստերի ընկալման կարողությունը, նրանց ուղեղը չի մարզվում նույն կերպ, ինչպես դա լինում էր նախնական սերունդների ժամանակ:

Նախկինում կարդալը ընկալվում էր որպես հիմնական մտավոր գործունեություն, որը խթանում էր հիշողությունը և վերլուծական ունակությունները: Այսօր, երբ տեղեկատվությունն արագ հասանելի է և հաճախ գերհագեցած տեսք ունի, երեխաները սովորում են մակերեսային ընկալում, ինչը նվազեցնում է խորքային վերլուծության և համատեքստային մտածողության կարողությունները։

Կրթական մարտահրավերներ

Հետազոտության հեղինակները նաև ընդգծում են կրթական համակարգի առջև ծառացած մարտահրավերները: Դասավանդման ավանդական մեթոդները, որոնք կենտրոնացած էին ընթերցանության վրա, կարող են այլևս բավարար չլինել նոր սերնդի համար: Անհրաժեշտ է նոր մոտեցումներ, որոնք կհամադրեն թվային տեխնոլոգիաները և դասական կրթության արժեքները՝ խթանելով երեխաների մոտ հետաքրքրությունը գրքերի և երկար ընթերցանության հանդեպ:

Վերջին տարիներին որոշ դպրոցներ փորձում են ներմուծել նորարարական մեթոդներ, ինչպես օրինակ՝ ինտերակտիվ ընթերցանության ծրագրեր, թվային գրադարաններ և պատմությունների միջոցով ուսուցում: Այս մեթոդները կարող են օգնել երեխաներին զարգացնել ոչ միայն կարդալու, այլև վերլուծելու և ստեղծագործելու կարողությունները։

Սոցիալական և մշակութային հետևանքներ

Եթե այս միտումը շարունակվի, ապա ապագա սերունդները կարող են ունենալ ոչ միայն կրթական, այլև սոցիալական և մշակութային խնդիրներ: Գրականության, պատմության և գիտության բարդ գաղափարները կարող են դառնալ անհասանելի ավելի լայն շրջանակների համար: Մշակույթների պահպանման և զարգացման համար կենսական նշանակություն ունեցող գրավոր ժառանգությունը կկորցնի իր ազդեցությունը, և մենք կարող ենք տեսնել հասարակության ընդհանուր մտավոր մակարդակի անկում։

Եզրակացություն

Տեխնոլոգիաների զարգացումը անշրջելի է, և դրա օգուտները անկասկած մեծ են: Սակայն կարևոր է հիշել, որ մարդկային մտածողության ձևավորումը պահանջում է խորքային գիտելիքներ, համբերատարություն և վերլուծական ունակություններ: Երեխաներին պետք է օգնել պահպանել կարդալու սերը՝ խթանելով նրանց հետաքրքրությունը և տրամադրելով համապատասխան կրթական հնարավորություններ:

Այսօր մեր պարտականությունն է վերաիմաստավորել կրթական մեթոդները՝ համատեղելով ժամանակակից տեխնոլոգիաները և դասական կրթության լավագույն ավանդույթները՝ ապահովելու համար, որ ապագա սերունդները լինեն կրթված, խորամուխ և մտավորապես զարգացած։

Կարդալ ամբողջական հոդվածը՝ այստեղ։

 

*հոդվածը պատրաստելիս օգտագործվել է նաեւ ԱԲ

 

Բաժանորդագրվեք մեր Տելեգրամյան ալիքին՝ բիզնես ոլորտի ամենաթարմ և կարևոր նորություններին առաջինը ծանոթանալու համար: