Հայաստանի բնապահպանության և ընդերքի տեսչական մարմինը 2024 թվականին իրականացրել է լայնածավալ վերահսկողական միջոցառումներ՝ բնապահպանության և ընդերքի ոլորտներում օրենքով սահմանված պարտականությունների շրջանակում։ Դրանց արդյունքում արձանագրվել է 2536 իրավախախտում, ինչը 2023 թվականի համեմատ նվազել է 0,3%-ով։ Սակայն, այս ցուցանիշների հետ մեկտեղ, աճել են վարչական վարույթների և տուգանքների չափերը։
Իրավախախտումների և վարչական վարույթների դինամիկան
Տեսչական մարմնի ղեկավարի տեղակալ Վրեժ Գալոյանի փոխանցմամբ՝ արձանագրված իրավախախտումների հիման վրա 2024 թվականին հարուցվել է 1645 վարչական վարույթ, ինչը նախորդ տարվա համեմատ աճել է 21,7%-ով։ Այս վարույթների արդյունքում վարչական տույժի է ենթարկվել 992 անձ, որոնց նկատմամբ կիրառվել է 1346 վարչական տույժ։ Վերջին ցուցանիշը 2023 թվականի համեմատ աճել է 20,6%-ով։
Վարչական տուգանքների աճը
Բնապահպանական խախտումների պատճառով նշանակված վարչական տուգանքների ընդհանուր չափը կազմել է 205 միլիոն 590 հազար ՀՀ դրամ։ Սա 2023 թվականի համեմատ աճել է 51,4%-ով, իսկ 2022 թվականի համեմատ՝ 107,3%-ով։ Այս թվերը վկայում են այն մասին, որ վերահսկողական մարմինների կողմից խստացվել է վերահսկողությունը, ինչպես նաև մեծացել է պատասխանատվության բեռը իրավախախտների համար։
Իրավախախտումների բնույթը
Թեև ներկայացված տվյալները չեն մանրամասնում, թե որ բնապահպանական ոլորտներում են արձանագրվել իրավախախտումները, նմանատիպ դեպքերը սովորաբար վերաբերում են՝
- Անօրինական հանքարդյունաբերությանը
- Անտառների ապօրինի հատմանը
- Ջրային և օդային աղտոտմանը
- Թափոնների ոչ պատշաճ կառավարմանը
- Կենդանական աշխարհի շահագործման խախտումներին
Պետական վերահսկողության ուժեղացումը
Վերջին տարիներին Հայաստանի բնապահպանական քաղաքականությունը ենթարկվում է խստացման, ինչը արտահայտվում է ոչ միայն ավելի մեծ թվով վարչական վարույթներով, այլ նաև տուգանքների աճով։ Պետությունը նպատակ ունի խստացնել բնապահպանական օրենսդրության պահպանումը՝ խթանելով պատասխանատվությունը շրջակա միջավայրի պահպանման հարցում։
***
2024 թվականի վիճակագրությունը ցույց է տալիս, որ, չնայած արձանագրված իրավախախտումների թվի փոքր-ինչ նվազմանը, վարչական վարույթների թիվը և տուգանքների չափը զգալիորեն աճել են։ Սա վկայում է այն մասին, որ պետությունը խստացնում է վերահսկողությունը՝ խթանելով բնապահպանական օրենքների պահպանումը և կանխելով բնությանը հասցվող վնասը։
