Երեխաների և փողի թեման միանշանակ չէ։ Միշտ չէ, որ պարզ է՝ երբ է ճիշտ ժամանակը երեխային տալ գումար, ինչ նպատակով, և ինչպես դա անել այնպես, որ նա ճիշտ ընկալի դրա արժեքը։
Այս հոդվածում կքննարկենք, թե ինչպես կարելի է երեխաներին սովորեցնել ֆինանսական գիտակցություն՝ տարիքային առանձնահատկությունները հաշվի առնելով։
Ինչու է կարևոր երեխաներին սովորեցնել փողի արժեքը
Ֆինանսական գրագիտությունը ոչ միայն մեծահասակների, այլև երեխաների համար է կարևոր։ Եթե երեխան վաղ տարիքից սովորում է, որ գումարը սահմանափակ ռեսուրս է, որ դրա օգտագործումը պետք է պլանավորել, ապա ավելի հեշտությամբ է կայացնում խելամիտ ֆինանսական որոշումներ նաև մեծահասակ դառնալով։
Երբ սկսել խոսել փողի մասին
3-5 տարեկան. Այս տարիքում երեխաները սկսում են հասկանալ՝ ինչ է գնումը, փողը։ Կարելի է խաղալիքների միջոցով բացատրել՝ ինչու ենք գնումներ կատարում, ինչ է արժեքը։
6-9 տարեկան. Արդեն կարող են գումար հավաքել, հասկանալ տարբեր գներ։ Սա ճիշտ ժամանակն է գրպանի փոքր գումար տալու՝ նպատակային։
10-13 տարեկան. Կարելի է սկսել տալ ֆիքսված «գրպանի փող»՝ շաբաթական կամ ամսական։ Կարևոր է երեխաներին սովորեցնել բյուջեավորում՝ օրինակ՝ ինչ-որ բան գնելու համար գումար հավաքելու միջոցով։
14+ տարեկան. Այս տարիքում կարելի է ներգրավել իրական ֆինանսական քննարկումների մեջ՝ ինչպես վաստակել, ինչի վրա ծախսել, ինչ է բանկային հաշիվը, տոկոսները և այլն։
Երբ կարելի է երեխային գումար տալ
-
Պարբերական «գրպանի փող». Օրինակ՝ շաբաթական փոքր գումար՝ որոշ ծախսեր ինքնուրույն կառավարելու համար։
-
Հատուկ նպատակների համար. Օրինակ՝ նվեր գնելու, ընկերների հետ միջոցառման մասնակցելու։
-
Աշխատանքի դիմաց. Կարելի է որոշակի գործերի դիմաց (բայց ոչ հիմնական պարտականությունների) տալ գումար՝ ցույց տալու աշխատանքի արժեքը։
Երբ չտալ գումար
-
Որպես պարգև՝ ուսման կամ վարքի համար. Սա սովորեցնում է պայմանական մոտեցում՝ եթե լավ սովորեմ, կստանամ գումար, եթե ոչ՝ ոչ։ Ավելի լավ է ուսման համար հպարտանալ ու բարոյական խրախուսում կիրառել։
-
Չփոխարինել սեր և ուշադրություն. Եթե չենք կարող ժամանակ հատկացնել երեխային, չարժե դրա փոխարեն պարզապես գումար տալ։
-
Անսահմանափակ կամ ամեն հարցին գումարով պատասխան. Սա ստեղծում է տպավորություն, թե գումարն անսպառ է, իսկ ցանկությունները միշտ պետք է անմիջապես կատարվեն։
Ինչպես սովորեցնել երեխային գումարի արժեքը
-
Տարանջատել «ցանկություն» և «անհրաժեշտություն». Օրինակ՝ ծածկոցը անհրաժեշտություն է, նոր խաղալիքը՝ ցանկություն։
-
Նպատակային խնայողություն. Օգնել երեխային հավաքել իր ուզած իրի գումարը՝ բաժանելով նպատակները մասերի։
-
Փոքր բյուջե կազմել միասին. Կարող եք նստել ու քննարկել՝ ինչքան գումար ունի, ինչ է ուզում գնել, և ինչքան կմնա։
-
Սխալներից սովորել. Եթե երեխան բոլոր գումարները մեկ օրում ծախսում է անիմաստ, թող զգա հետևանքը։ Դա ուսանելի փորձ է։
-
Ներկայացնել տարբերակներ՝ ինչ անել փողի հետ. Ծախսել, խնայել, նվիրաբերել։ Կարող եք միասին ընտրել՝ մի մասը թող խնայի, մյուսը ծախսի, մի փոքրն էլ՝ բարեգործական նպատակով օգտագործի։
Օգտակար խորհուրդներ ծնողների համար
-
Խոսեք գումարից ազատ, անկաշկանդ։ Տան ներսում ֆինանսների մասին խոսակցությունները չպետք է լինեն փակ թեմա։
-
Ցույց տվեք անձնական օրինակ։ Եթե դուք խնայող եք, մտածված եք ծախսում, երեխան էլ դա կտեսնի։
-
Օգտագործեք խաղեր, մուլտֆիլմեր, գիրք. Շատ են երեխաների համար ստեղծված միջոցները, որոնք խաղալով սովորեցնում են ֆինանսական հմտություններ։
***
Երեխաներին փողի ճիշտ օգտագործումը սովորեցնելը գործընթաց է, որը պահանջում է համբերություն, խստություն և հետևողականություն։ Բայց եթե սկսեք վաղ և ճիշտ եղանակով, ապագայում կունենաք ֆինանսապես գրագետ, պատասխանատու մեծահասակ։
