Վատիկանում Կարդինալների կոնկլավը ընտրեց Հռոմի նոր պապին՝ կարդինալ Ռոբերտ Ֆրենսիս Պրևոյին ԱՄՆ-ից
Հայաստանում ապրում է Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից շուրջ 30 վետերան
2025թ․-ի հունվար-մարտին Հայաստանում հացի արտադրությունը նվազել է 0․4%-ով
Պետական բյուջեից տարածքների վարձակալության համար հատկացվող միջոցները կրճատվել են շուրջ 123 մլն դրամով
2025-ի հունվար-մարտին Հայաստանում գինու արտադրությունը նվազել է 36․3%-ով
2025-ի հունվար-մարտին Հայաստանում հանքային ջրերի արտադրությունը նվազել է 2,6%-ով
2018-2024 թթ. պետությանն է վերադարձվել 536 մլն ԱՄՆ դոլարի գույք և դրամական միջոց. ՀՀ գլխավոր դատախազ
2025թ-ի հունվար-մարտին Հայաստանում ծխախոտի արտադրությունն աճել է 66,2%-ով
Women In Business. Կոնվերս Բանկի նոր առաջարկը կանանց. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025-ի հունվար-մարտին Հայաստանում ցեմենտի արտադրությունը նվազել է 18․5%-ով
2025-ի հունվար-մարտին Հայաստանում պղնձի խտանյութի արտադրությունը նվազել է 23․7%-ով
Թրամփը մայիսի 8-ը ԱՄՆ-ում պաշտոնապես հռչակել է Հաղթանակի օր
Ինչպես կփոխհատուցվեն սոցիալական ծախսերը նոր կարգով. պարզաբանում է ՊԵԿ-ը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Գերմանիան այժմ պաշտոնապես ունի նոր կանցլեր. ով է նա. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Հայորդի ճամբարը՝ Մի դրամի ուժի մայիս ամսվա շահառու. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025-ի հունվար-ապրիլին Հայաստանում սպառողական գների ինդեքսն աճել է 2.7%-ով. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025թ. հունվար-մարտին Հայաստանում էլեկտրաէներգիայի արտադրությունն աճել է 6.5%-ով
2025-ի ապրիլին Վրաստանում գնաճի մակարդակը կազմել է 0.2%
Սևանա լճում կայացավ առագաստանավերի մեկնարկի և սեզոնի առաջին ռեգատայի արարողությունը. դիտեք ABNews.am կայքում
Չինաստանը հիմնական տոկոսադրույքը իջեցրել է մինչև 1.4%

Հայ-չինական հարաբերություններ. 33 տարիների դիվանագիտական ուղին և զարգացման հնարավորությունները

Ապր 4, 2025 11:02
49

2025 թվականի ապրիլի 6-ին Հայաստանն ու Չինաստանը նշում են դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման 33-րդ տարեդարձը։ Այս տասնամյակների ընթացքում երկու երկրները զարգացրել են բազմաբնույթ համագործակցություն՝ ընդգրկելով տնտեսություն, մշակույթ, գիտություն և կրթություն։ Հայ-չինական կապերը հիմնված են փոխադարձ հարգանքի և շահերի համընկնման վրա, ինչը դարձրել է դրանք կայուն և հեռանկարային։

Գիտակրթական համագործակցության նոր հնարավորություններ

Հայաստանի և Չինաստանի հարաբերություններում կարևոր տեղ են զբաղեցնում գիտակրթական կապերը։ Չինարեն լեզվի նկատմամբ հետաքրքրությունը Հայաստանում շարունակաբար աճում է։ Այսօր չինարենը որպես երրորդ օտար լեզու դասավանդվում է Հայաստանի մի քանի դպրոցներում, իսկ համալսարաններում գործում են թարգմանչական մասնագիտություններ։

Կոնֆուցիուսի ինստիտուտի ուսանողների թիվն ավելացել է, իսկ HSK/HSKK քննությունների մասնակիցների թիվը կտրուկ աճել է՝ հասնելով 230-ի։ Միաժամանակ Չինաստանում ևս ուսանողներ են սովորում հայերեն, ինչը նպաստում է մշակութային փոխանակմանը։
Կրթական կապերը խթանելու նպատակով ՀՀ-ում Չինաստանի դեսպանությունը կազմակերպում է չինական համալսարանների ցուցահանդեսներ։ Հիմնական գործընկերներ են Երևանի պետական համալսարանը, Հայ-Ռուսական համալսարանը և Բրյուսովի պետական համալսարանը։

Առևտրատնտեսական կապերի ընդլայնում

Հայաստանի և Չինաստանի առևտրատնտեսական հարաբերությունները վերջին տարիներին զարգանում են աճող տեմպերով։ 2023 թվականին երկու երկրների ապրանքաշրջանառությունը գերազանցել է 2,1 մլրդ դոլարը՝ 21%-ով աճելով, իսկ 2024 թվականին ցուցանիշը հասել է 2,8 մլրդ դոլարի՝ 34% աճով։

Չինաստանը Հայաստանի խոշորագույն առևտրային գործընկերներից է, ներգրավված լինելով Հայաստանի ենթակառուցվածքային խոշոր նախագծերում, ինչպես օրինակ՝ Հյուսիս-Հարավ մայրուղին, Կապսի ջրամբարը և արևային էներգիայի ենթակայանը։
Ավիացիոն կապերի ամրապնդման նպատակով «China Southern Airlines» ավիաընկերությունը գործարկել է Ուրումչի-Երևան-Ուրումչի չվերթը՝ խթանելով տնտեսական և մշակութային փոխանակումները։

Մշակութային կապերի խթանում

Հայ-չինական համագործակցության շրջանակներում կարևոր տեղ է զբաղեցնում մշակութային փոխանակումը։ Կոնֆուցիուսի ինստիտուտը պարբերաբար կազմակերպում է մշակութային միջոցառումներ, իսկ Հայաստանի կրթական հաստատություններում չինարեն լեզվի ուսուցումը ակտիվանում է։

Չինաստանում կազմակերպվող սեմինարներն ու վերապատրաստման ծրագրերը խթանում են մասնագիտական կապերի ամրապնդմանը, ինչը կարևոր է երկկողմ հարաբերությունների համար։

Եվրասիական համագործակցության հարթակները

Հայաստանը կարևորում է իր մասնակցությունը Շանհայի համագործակցության կազմակերպության (ՇՀԿ) շրջանակում, ինչը տնտեսական և անվտանգության համագործակցության նոր հնարավորություններ է բացում։ ՇՀԿ գագաթնաժողովները կարևոր հարթակ են Եվրասիական անվտանգության, էներգետիկ համագործակցության և տրանսպորտային ծրագրերի քննարկման համար։

Հայաստանը ներկայացնում է իր նախագծերը, ներառյալ «Հարավ-Կովկասյան երկաթուղի» և արևային էներգիայի ծրագրերը, շեշտելով ներդրումային հնարավորությունները։

***

Հայ-չինական դիվանագիտական հարաբերությունների 33-ամյակը նշանավորում է երկու երկրների համագործակցության ամրապնդման նոր փուլը։ Գիտակրթական, առևտրատնտեսական և մշակութային կապերի խորացումը վկայում է երկարատև գործընկերության ամրապնդման մասին։ Այս ուղղությամբ իրականացվող ծրագրերը նպաստում են երկկողմ հարաբերությունների դինամիկ զարգացմանը և տարածաշրջանային համագործակցության ամրապնդմանը։

Հոդվածի հեղինակ՝ Գոռ Սարգսյան

 

Բաժանորդագրվեք մեր Տելեգրամյան ալիքին՝ բիզնես ոլորտի ամենաթարմ և կարևոր նորություններին առաջինը ծանոթանալու համար: