Աշխատանքային շուկայում հաջողության հասնելու համար անհրաժեշտ են մի քանի առանցքային գործոններ՝ գիտելիք, փորձ և կապեր։ Սակայն հարցն այն է, թե դրանցից որն է ավելի կարևոր, և ինչ պայմաններում դրանք ունեն առավել մեծ նշանակություն։ Եկեք մանրամասն վերլուծենք։
1. Գիտելիքը որպես հիմք
Գիտելիքը ցանկացած աշխատանքի հիմքն է։ Առանց մասնագիտական կրթության և գիտելիքների հնարավոր չէ կատարել որակյալ աշխատանք։ Մասնագիտական գիտելիքները ստացվում են տարբեր ճանապարհներով․
- Ֆորմալ կրթություն – Համալսարաններն ու մասնագիտական կրթական հաստատությունները տալիս են տեսական գիտելիքներ, որոնք հիմք են հանդիսանում աշխատանքային գործունեության համար։
- Ինքնակրթություն – Ժամանակակից աշխարհում գիտելիք ստանալը հնարավոր է նաև առցանց կուրսերի, մասնագիտական գրականության և տարբեր հարթակների միջոցով։
- Փորձի միջոցով ստացված գիտելիք – Շատ բան սովորում ենք հենց աշխատանքի ընթացքում՝ գործնական փորձ ձեռք բերելով։
Երբ է գիտելիքը վճռորոշ։
- Բարձր որակավորում պահանջող մասնագիտությունների դեպքում (օր․՝ բժիշկ, ինժեներ, իրավաբան)։
- Գիտական և հետազոտական ոլորտներում։
- Նոր տեխնոլոգիաների հետ աշխատելու ժամանակ, երբ պահանջվում է արդի գիտելիք։
2. Փորձը որպես հմտության և պրակտիկայի գործոն
Տեսական գիտելիքները բավարար չեն հաջող կարիերա ունենալու համար։ Փորձը թույլ է տալիս ավելի արագ ու արդյունավետ լուծել խնդիրները և հասկանալ աշխատանքի նրբությունները։
- Գործնական փորձ – Տարիների ընթացքում ձեռք բերված հմտությունները և խնդիրների լուծման մեթոդները թույլ են տալիս ավելի վստահ աշխատել։
- Հարմարվողականություն – Փորձառու մասնագետները սովորաբար ավելի արագ են հարմարվում փոփոխվող պայմաններին։
- Սխալներից սովորելու հնարավորություն – Փորձը նաև ենթադրում է անցած սխալները, որոնցից դասեր քաղելով մարդը դառնում է ավելի բանիմաց։
Երբ է փորձն առավել կարևոր։
- Երբ գործատուն նախընտրում է արդեն պատրաստ մասնագետ։
- Եթե ոլորտը արագ փոփոխվող չէ, և երկար տարիների փորձը տալիս է առավելություն։
- Երբ աշխատանքն ավելի շատ գործնական հմտություններ է պահանջում, քան տեսական գիտելիքներ։
3. Կապերի դերը կարիերայում
Ճիշտ կապեր ունենալը կարիերայի զարգացման կարևոր գործոններից մեկն է։ Որոշ դեպքերում նույնիսկ կարելի է ասել, որ այն ավելի մեծ ազդեցություն ունի, քան գիտելիքն ու փորձը։
- Ճիշտ կապերը կարող են բացել դռներ – Հաճախ աշխատանք գտնելիս անձնական կամ մասնագիտական կապերն օգնում են ստանալ հնարավորություններ, որոնք առանց դրանց անհասանելի կլինեին։
- Փոխադարձ աջակցություն – Լավ հարաբերությունները կոլեգաների, ղեկավարների և գործընկերների հետ կարող են օգնել առաջխաղացման հարցում։
- Նոր հնարավորություններ – Հաճախ հենց մասնագիտական շփումներն են բացահայտում նոր նախագծեր, համագործակցություններ կամ աշխատատեղեր։
Երբ են կապերն ավելի կարևոր։
- Երբ ոլորտը հիմնված է անձնական հարաբերությունների վրա (օր․՝ բիզնես, մարքեթինգ, քաղաքականություն)։
- Երբ անհրաժեշտ է արագ աշխատանք գտնել առանց երկարատև կրթության կամ փորձի։
- Երբ մրցակցությունը մեծ է, և հնարավորությունները սահմանափակ են։
***
Իդեալական տարբերակը այս երեք գործոնների համադրությունն է․ գիտելիքը հիմք է ստեղծում, փորձն օգնում է կիրառել այն գործնականում, իսկ կապերը բացում են նոր հնարավորությունների դռներ։ Սակայն որոշակի իրավիճակներում դրանցից մեկը կարող է առաջնային դառնալ․
- Եթե սկսնակ եք, ապա գիտելիքը և ճիշտ կապերը կարող են օգնել աշխատանքի ընդունվել։
- Եթե ունեք կրթություն, բայց փորձ չունեք, սկսեք փոքր նախագծերից, կամ փորձաշրջանի միջոցով ձեռք բերեք փորձ։
- Եթե արդեն փորձառու մասնագետ եք, ապա կարևոր է պահպանել և զարգացնել կապերը, որոնք կօգնեն կարիերայում առաջ գնալ։
Աշխատանքային շուկայում հաջողության հասնելու համար լավագույն մոտեցումը գիտելիքի, փորձի և կապերի համադրությունն է, ինչը կօգնի ոչ միայն գտնել լավ աշխատանք, այլև հասնել մասնագիտական հաջողությունների։
