2025թ․-ի հունվար-մարտին Հայաստանում ծխախոտի արտադրությունն աճել է 59․9%-ով
Արձակուրդը մոտ է․ պլանավորեք այնպես, ինչպես պրոֆեսիոնալները. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Որ ապրանքներն են թանկացել Հայաստանում ամենից շատ 2025-ի սկզբին. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Ռոնալդուի նոր պատմական ռեկորդը ազգային հավաքականում. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025թ. հունվար-ապրիլին Հայաստանում էլեկտրաէներգիայի արտադրությունն աճել է 4,9%-ով
Ինչու 2024-ին նախագահի աշխատակազմը չծախսեց պլանավորված ամբողջ բյուջեն. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Նախորդ տարի Հայաստանի քաղաքացիություն է շնորհվել 20 հազար 770 անձի
Իլոն Մասկի կարողությունը մեկ օրում նվազել է 34 միլիարդ դոլարով
ԵՄ-ն միլիարդներ է ուղարկում Հայաստան. որն է նպատակը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
2025թ. հունվար-ապրիլին Հայաստանում կոնյակի արտադրությունը կրճատվել է 32.3%-ով
2024 թվականին Հայաստանը Եվրամիությունից ստացել է 42 մլրդ դրամի վարկային միջոցներ. Վահե Հովհաննիսյան
Սևանա լճից 2025-ի ոռոգման ջրառը սահմանվել է 131.8 մլն խորանարդ մետր
«Մայր Հայաստան» ռազմական թանգարանը կդառնա պատմության թանգարանի մասնաճյուղ
Արդյոք գույքահարկը կավելանա․ ինչ է փոխվել գնահատման համակարգում. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Մի դրամի ուժն ամփոփում է 4090 հիմնադրամի հետ հերթական ծրագիրը. Idram&IDBank. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Չինաստանի Յուննան նահանգում տեղի է ունեցել 5.0 մագնիտուդով երկրաշարժ
Գնաճը Հայաստանում շարունակվում է. որ ապրանքներն են թանկացել ամենաշատը. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Հայաստանը համաշխարհային ռազմական հզորության ինդեքսում զբաղեցնում է 91-րդ տեղը
Սկսվում է առաջին դասարանցիների հայտագրումը․ ինչ է փոխվել այս տարի. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում
Ինչ է փոխվել Հայաստանի աշխատաշուկայում 2018-ից մինչև 2025թթ. մանրամասները՝ ABNews.am կայքում

Ինչո՞ւ է Ռուսաստանում բենզինն էժանանում, իսկ Հայաստանում՝ թանկանում. փորձագետը բացատրում է պարադոքսը

Մրտ 19, 2022 08:15
60

Բենզինի, դիզվառելիքի եւ, ընդհանրապես, նավթամթերքի գները զգալիորեն աճում են հիմնականում այն ​​երկրներում, որոնք զբաղվում են նավթավերամշակմամբ։ Պատրաստի նավթամթերք ներկրող երկրների համար, այդ թվում՝ Հայաստանի համար, ռիսկերը մի փոքր այլ ոլորտում են: Այս մասին NEWS.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց քաղաքական գիտությունների դոկտոր, էներգետիկայի ոլորտում փորձագետ Վահե Դավթյանը։

Փորձագետը հիշեցրեց, որ Հայաստանը նավթամթերքի զգալի մասը ներկրում է Ռուսաստանից, որտեղ Ուկրաինայում ռազմական գործողության սկզբից նկատվում է բենզինի եւ դիզվառելիքի գների լուրջ անկում՝ 10 տոկոսով։ Հաշվի առնելով այս հանգամանքը՝ կարելի էր գների պոտենցիալ նվազում կանխատեսել նաեւ Հայաստանում։

«Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ Ռուսաստանի Դաշնությունից արտահանման հնարավորությունները սահմանափակվել են, եւ շուկայում առաջացել է նավթամթերքի ավելցուկ, Ռուսաստանում գները սկսել են նվազել։ Քանի որ նավթամթերքի մեծ մասը Հայաստան է մատակարարվում Ռուսաստանից, Ռուսաստանում գնի նվազումը կարող է արտացոլվել նաեւ հայկական շուկայում։ Բայց մենք դա չտեսանք, եւ վերջին մեկ շաբաթվա ընթացքում նույնիսկ բենզինի եւ դիզվառելիքի չափավոր թանկացում է նկատվում՝ 10-20 դրամով։

Պատճառն անբարեխիղճ տնտեսվարող սուբյեկտների՝ աշխարհում ստեղծված իրավիճակից օգտվելու եւ գներն արհեստականորեն բարձրացնելու մտադրությունն է, ինչպես նաեւ իրական շուկայական մեխանիզմների եւ սկզբունքների բացակայությունը, որով պետք է գործի հայկական շուկան։ Հայաստանում, ըստ էության, շուկայի գրեթե բոլոր խաղացողների միջեւ գործում է գնային համաձայնեցված քաղաքականություն (կարտելային համաձայնության սկզբունք)։

Արդյունքում այսօր գների էժանացման փոխարեն աճ ենք տեսնում։ Դրան պետք է նպաստի նաեւ ռուբլու արժեզրկումը, քանի որ լավ պայմաններ են ստեղծվում ներմուծման համար»,- ասաց նա։

Դավթյանը համոզմունք հայտնեց, որ Հայաստանում բենզինի եւ դիզվառելիքի գների աննշան նվազման օբյեկտիվ նախադրյալներ կան։

Ըստ որոշ գնահատականների՝ հետխորհրդային տարածքում ամենաթանկ բենզինը եւ դիզվառելիքը վաճառվում են Հայաստանում, ինչը, ըստ փորձագետի, պայմանավորված է նաեւ ներքին շուկայում մրցակցության բացակայությամբ եւ հիմնականում Ռուսաստանից նավթամթերքի մատակարարմամբ։

«Հայաստանը ԵԱՏՄ անդամ է, որի շրջանակում մինչեւ 2025թ․ պետք է գործարկվի ընդհանուր էներգետիկ շուկա, մասնավորապես, նավթամթերքի շուկա։ Հայաստանի մասնակցությունն այս նախաձեռնությանը ենթադրում է ազատականացում, ներքին շուկայի ապամոնոպոլացում եւ հենց այս շուկայի ձեւավորման ցանկացած կարտելային մեխանիզմի բացառում։

Սա խոսում է այն մասին, որ արդեն հիմա անհրաժեշտ է դիվերսիֆիկացնել մատակարարներին։ Առաջին քայլն արվեց դեռեւս երկու տարի առաջ, երբ Հայաստանը պայմանագիր կնքեց ղազախական ընկերության հետ, բայց գործընթացը դադարեց՝ գուցե նաեւ շուկայի վերափոխման եւ նոր խաղացողի՝ ի դեմս Խաչատուր Սուքիասյանի մուտքի պատճառով, որը գնագոյացման դեմփինգային մեխանիզմներ օգտագործեց։ Բացի այդ, պայմանավորվածություն կա նաեւ վրացական ընկերության՝ հայկական շուկա մուտք գործելու վերաբերյալ (ադրբեջանական ընկերության հետ ուղղակի կապեր գտնելն անհնար է)։ «Ռոսնեֆտ»-ը շարունակում է մնալ հիմնական մատակարարը»,- ընդգծեց Դավթյանը։