2025 թվականի մայիսի 21-ին Երևանում՝ Վրաստանի դեսպանատան դիմաց, հայ կոնյակագործները կրկին բողոքի ակցիա իրականացրին՝ ընդդեմ Վրաստանի տարածքով արտահանման գործընթացի խոչընդոտման։ Ակցիայի մասնակիցներն այս անգամ երկու կողմերից փակեցին Ծարավ Աղբյուրի փողոցը՝ բարձրաձայնելով, որ ստեղծված իրավիճակը վնասում է ոչ միայն կոնյակի արտահանման շղթային, այլ նաեւ ողջ ոլորտին։
Խնդրի նախապատմությունը
Հայ կոնյակագործների դժգոհությունը վերաբերում է այն փաստին, որ Վրաստանի տարածքով Ռուսաստան և Բալթյան երկրներ տեղափոխվող հայկական կոնյակը Վերին Լարսի անցակետում ենթարկվում է ինքնաբուխ լաբորատոր փորձարկումների։ Այս գործընթացը, ըստ նրանց, ոչ միայն էականորեն երկարացնում է բեռների տեղաշարժը, այլ նաև հանգեցնում է ֆինանսական կորուստների։ Բացի այդ, բեռնատարների պիտակները պոկվում են, ինչը խախտում է ապրանքի անվտանգ տարանցման իրավունքը։
Գագիկ Մակարյանի հայտարարությունները
Հայաստանի գործատուների հանրապետական միության նախագահ Գագիկ Մակարյանը, ելույթ ունենալով բողոքի ակցիայի ընթացքում, ընդգծեց, որ խնդիրը շուրջ մեկ ամսից ավելի է՝ լուծում չի ստանում։ Նրա խոսքով՝ թեև Վրաստանի ֆինանսների նախարարությունը նախկինում պարզաբանել էր, որ դրանք զուտ մաքսային գործընթացներ են՝ առանց որևէ քաղաքական ենթատեքստի, ոչ մի դիտավորություն չկա։
Մակարյանը նաև նշեց, որ ստեղծված վիճակը հակասում է Առևտրի համաշխարհային կազմակերպության նորմերին՝ նշելով, որ Վրաստանը խախտում է բեռնափոխադրումների ազատ տեղաշարժման իրավունքը, և զարմանք հայտնեց, որ Հայաստանի ներկայացուցիչները դեռ չեն դիմել ԱՀԿ համապատասխան մարմիններին։
Նա ընդգծեց՝ այս իրավիճակը վտանգում է խաղողի մթերման գալիք գործընթացը, որը նախատեսվում է ընդամենը չորս ամիս անց, և կոչ արեց պետական մարմիններին՝ քայլեր ձեռնարկել հարկատու արտադրողների շահերը պաշտպանելու համար։
Տնտեսական մտահոգություններ և մրցակցային խնդիր
Մակարյանը հավելեց, որ Վրաստանը տնտեսական առումով գտնվում է ծանր վիճակում՝ ունենալով շուրջ 70% ներմուծման դեֆիցիտ։ Նրա համոզմամբ՝ նման քաղաքականությամբ Վրաստանը հաճոյանում է Թուրքիա–Ադրբեջան զույգին, որոնք հանդիսանում են նրա հիմնական առևտրային գործընկերներից։
Նա նաև մտահոգություն հայտնեց, որ Վրաստանը կարող է օգտագործել հայկական կոնյակի ուղեկցող փաստաթղթերում պարունակվող կոմերցիոն գաղտնիքները՝ այդ տվյալները փոխանցելով վրաց կոնյակագործներին, ինչը կարող է վնասել Հայաստանի կոնյակագործների դիրքերը արտահանման շուկայում։
Արտադրողների և աշխատակիցների դժգոհությունները
Բողոքի ակցիային մասնակցում էին նաև կոնյակագործական ձեռնարկությունների աշխատակիցներ, որոնք շեշտեցին, որ առանց աշխատանք են մնացել արդեն մի քանի օր։ Պռոշյանի կոնյակի գործարանի աշխատակիցներից մեկը հայտարարեց, որ եթե մոտ ժամանակում հարցին արդար լուծում չտրվի, իրենք պատրաստ են շարունակել ճանապարհների փակումը։
Բողոքի մասնակիցները հիշեցրին, որ մեկ շաբաթ առաջ Վրաստանի դեսպանատնից խոստացել էին իրավիճակը պարզել և պատասխան տալ, սակայն մինչ այժմ որևէ արձագանք չի ստացվել։
Պետական արձագանք
Ավելի վաղ Հայաստանի էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանը հայտարարել էր, որ կոնյակագործների դժգոհությունը հիմնավոր է, և հայտնել էր իր պատրաստակամությունը՝ անձամբ մեկնելու Վրաստան՝ խնդրի լուծման ուղղությամբ բանակցելու համար։ Սակայն այս պահի դրությամբ կոնկրետ արդյունքներ դեռևս չկան։
